世运文库
Ekzercado Efika por Santeni Vian “Vivradikon”（Ⅱ）
Ekzercado Efika por Santeni Vian “Vivradikon”（Ⅱ）
发布日期：2024-11-11 09:30
2016年，中华全国世界语协会医学委员会成立，标志着世界语与医学领域的深度融合，为国际传播开辟了一条独特的路径。该委员会由医学工作者组成，它不仅承载着推动世界语在医学领域广泛应用的使命，更肩负着向国际世界语界介绍中医和中药的重任。作为医学委员会负责人，王迪生先生有深厚的中医学工作背景，把世界语与中医药学研究紧密结合，在国际医学世界语界有一定影响力，我们将刊登他在此方面的研究成果，供广大世界语者学习。
Ekzercado Efika por Santeni Vian “Vivradikon”（Ⅱ）
健身活动能保健您的生命之根 (二）
中国保健强身活动历史悠久，特别像太极、武术等的文化更是博大精深，本文只是从中医经络、气血理论入手，尝试探讨这些健身活动对中医肾的保健、补益作用，以及对人体健康、防治疾病、延年益寿的积极影响。用世界语讲述中国传统文化的故事。
本文收集了常见的健身方法，分为全身健身活动与局部健身活动两部分。全身健身活动有八段锦、太极拳、武术、蹲马步、俯卧撑等；局部健身活动有脚尖站立或行走、脚跟七步颠、提肛、鸣天鼓、腹式呼吸等。对每一健身活动，本文从“动作方式”、“有效机制”等方面予以简介。
在“动作方式”方面，由于不少复杂的健身活动，其本身存在不同流派、不同动作规定与解读，因此本文只能从其共同的基本动作方式予以简介，重点考察它们在人体共同的发力或作用部位，并根据中医经络理论探讨它们对补肾健体的积极影响。
在“有效机制”部分，本文依据中医经络理论从活动部位、局部组织、经络穴位的分布探寻健身活动对补肾健体的功效与机理。这种分析方法比较直观，所依据的中医经络理论历经两千余年的临床实践，科学可信，因此分析的结果可供健身爱好者参考。
根据这一探讨思路，首先要界定这些活动所触及的躯体部位，如腰、腹、胸、背、下肢或上肢，在这些部位有哪经络穴位的存在，因为触及这些部位就有可能刺激其中的经络穴位，可以激发经气，促进气血巡行，调整活化相应的脏腑功能，这类似于针灸的效果，但具有主动性与多层次、多靶点刺激的特点，更有价值。
具体到补肾的功效，锻炼躯体的哪些部位与之有关？
这首先要看肾经穴位的分布，或与肾有关经络穴位的分布。
肾经的分布:从脚指发出，经足底、足内踝沿小腿与大腿内侧上行。除了肾经以外还有任脉、督脉、膀胱经等的穴位与肾也有直接关系，这些穴位主要分布在腹部与腰部等。
由此我们可以这样理解，与肾经穴位直接相关的躯体部位就是腰（包括会阴等部位）、腹、足与小腿内侧，凡是健身活动触及到上述部位肌肉组织的，都有可能刺激与肾相关的经络穴位，能起到直接补肾健身效果。对此本文做一简介。
La reala vivlongeco de ?iu homo estas “anta?difinita”.
La influaj a? decidecaj faktoroj rilate la realan vivlongecon de ?iu homo estas diversaj:
( rasa a? familiara ) genkaraktero, vivmedio, vivkutimo ( man?o, ?iutagmovado a? ekzercado), animstato (emocio) kaj ekonomikondi?o ktp..
Se ni supozas ke la influaj a? decidecaj faktoroj estas en la plej bona stato, la homo sekve havas la plej longan vivlongecon, kiun ni povas nomi kiel “ naturdotitan vivlongecon”. (“天年”)
La klasika verkego de T?M, Huangdi Klasika?o pri Interna Medicino (黄帝内经) plejfrue menciis tiun koncepton,“天年” ( naturdotitan vivlongecon) anta? 2000 jaroj.
Do la“ naturdotita vivlongeco”estas la kulmino (superlimo) de la homa vivlongeco, kaj la influaj a? decidecaj faktoroj, bonaj a? nebonaj, dominas kaj decidas la realan vivlongecon de la homo, longan a? nelongan.
Jes, la plejparto de ni neniam ?uis la“ naturdotitan vivlongecon”, ke la influaj a? decidecaj faktoroj senescepte kontra?pezis kaj reduktis nian“naturdotitan vivlongecon” per nesaneco, malsaneco, frua senileco kaj kaduko de korpo ktp..
Tiuj procesoj de la nesano, malsano, senileco kaj kaduko de korpo okazas malrare kaj akceli?as iam.
Eble estonteca scienc-tekniko povos alporti al la homaro eblecon de longviveco, sed la aktuala situacio estas tia, kian ni travivas nun.
Por la?eble ?ui la “ naturdotitan vivlongecon”, oni esperas aktive domini a? regi tiujn influajn a? decidecajn faktorojn, tenante ilin en la plej bona stato.
Inter tiuj faktoroj, ekzercado estas relative plifacile dominebla laǔvole.
Oni devas sufi?e utiligi tiun kiel unu konvenan vekton por forte prokrasti tiujn procesojn .
Aliflanke oni devas rezervi a? konservi sufi?an vivoviglecon, vivforton kaj vivenergion tra ekzercado por trakti kaj travivi ur?an a? krizan situacion eblan.
Do ekzercado estas necesa kaj aplikebla por ?iu homo.
T?M havas maturajn teorisistemojn kaj metodojn, kiuj provizas al ni ne nur preventadon kaj kuracadon de la malsano, sed anka? sanigajn ekzercojn.
Kompreneble tiuj ekzercoj bazi?as sur la teoriscioj de T?M pri ?in-kanaloj , ci-sango kaj zangfu-organoj. (经络、气血、脏腑 )
Tiu ekzercado ne samas al ordinara movado ?iutaga, ke tiu devas karakterizi?i per plia forteco,plilar?a dimensio（de movoj）kaj plilonga persisteco , kio bezonas pluan fortelspezon kaj penadon.
En ?inio,cirkulas kaj furoras diversaj ekzercoj speciale por santeni zangfu-organojn, dezajnitaj de T?M-aj fakuloj, kiuj plejparte inkludas movadon santeni la renojn.
Klasifiko de ekzercometodoj.
健身活动的类型
En ?inio, ekzistas diversaj kaj efikaj ekzercometodoj santeni kaj tonikumi la renojn, ta?gaj al diferencaj homoj.
Simpledire la ekzercometodoj povas klasifiki?i en la du kategoriojn: la partakorpa ekzercado kaj la tutkorpa ekzercado.Kompreneble tiu klasifiko estas relativa.
Multaj ekzercometodoj estas dezajnitaj la? T?M-aj teoripensoj, kaj ili posedas karakterojn de T?M kun stil-koloroj de la tradicia ?ina kulturo.
La partakorpa ekzerco.
局部健身活动
La partakorpa ekzerco signifas nur ekzerci iu(j)n parto(j)n de la korpo, kiel la supramembrojn, talion a? malsupramembrojn.
Tiu ekzercado estas relative parteca,nelaciga kaj nepeniga, sed pli trafa.
La partakorpa ekzercometodo ( santeni la renojn ) ofte konsistas el la jenaj:
perpiedpinte staradi a? iradi（脚尖站立或行走），supren-stre?i la piedanta?a?ojn（勾脚尖），supren-stre?i la kalkanojn（提脚跟），Supren-stre?ado de la piedanta?a?oj kaj aldorsa-stre?ado de la kalkanoj(勾脚尖与提脚跟)， perkalkane frapeti la grundon sepfojojn（脚跟七颠），katpa?e iradi (pa?adi)（走猫步），konstrikti supren la anuson（提肛），ekzercadi la lumbon kaj abdomenon（锻炼腰腹）, “bati la ?ielan tamburon”（鸣天鼓），perabdomene spiradi（腹式呼吸）.
La tutkorpa ekzercado.
全身健身活动
La tutkorpa ekzercado signifas preska? ekzerci la tutajn partojn de la korpo samtempe, kiel la supramembrojn, talion kaj malsupramembrojn.
Tiu ekzercado estas relative pli peniga, laciga, sed ?iuflanka.
La tutkorpa ekzercometodo ( santeni la renojn ) ofte inkludas la jenajn:
taj?i?uano（太极拳），“la ok (silk?ajnaj) movserioj”（八段锦）, “la kvin-animalaj ludoj”（ imit-kvin-animalaj lud-movserioj,五禽戏）, u?uo（武术）, femurka?rado （蹲马步），ventr-ku?i?o kaj supren-pu?o (俯卧撑)， viza?-supren-ku?i?i kaj bust-rekti?i ( abdomen-faldi?i)（仰卧起坐），“ dekmil-pa?a irado” kaj kurado ktp..
Krom la partakorpa ekzercado kaj tutakorpa ekzercado, ekzistas la aliaj metodoj (santeni kaj tonikumi la renojn), kiuj havas la similajn efikojn de la supremenciitaj ekzercometodoj:
fomentado（drogfomentado），varmakva pied-trempado, piedmasa?o kaj korpmasa?o .
Tiuj sanigmetodoj karakterizi?as per tiuj trajtoj: iom strikta postulo pri ilia manipulado.
Do oni povas selekti ?ustajn metodojn laǔ sia aktuala kapablo kaj bezono.
Por laǔeble klare konigi necesajn sciojn pri ili, ni elmetas tiujn rekomendindajn enhavojn ?efajn je la du flankoj: agmaniero (movmaniero) kiel pozo, movo , movlerta?o aǔ movserio ktp. kaj efiko (kun efikmekanismo).
La agmaniero (movmaniero) estas iom strikte postulata, ke se oni la?norme faras, ili povos akiri bonan efikon.
La agmanieroj (movmanieroj) de diversaj ekzercoj estas variaj, tamen ili posedas komunajn influfaktorojn kaj efikmekanismojn por santeni kaj tonikumi la renojn, pri kio ni fokuse analizos laǔ la ?in-kanala teorio de T?M (经络理论) ktp..
Komunaj influfaktoroj.
共同的影响因素
Kvankam ?iu ekzerco havas siajn proprajn pozojn, movojn, movlerta?ojn ktp., kiuj estas diversaj kaj diferencaj, tamen ili havas komunajn punktojn,ke ili certe agas sur muskolojn en la samaj partoj de korpo, kiel la talio, gamboj,kruroj kaj piedoj (kun brakoj) ktp., kio elvokas similajn efikojn kaj efikmekanismojn.
La komunaj influfaktoroj konsistas el la kvar flankoj de korpo:
gravaj partoj de la korpo, ( 人体重要部位)
histoj en tiuj partoj, （这些部位的组织）
?in-kanaloj en tiuj histoj(这些组织中的经络),
akupunktoj de tiuj ?in-kanaloj（这些经络的穴位）.
La gravaj partoj de korpo konsistas el la jenaj:
la abdomeno, lumbo, pugo (perineo),femuroj, kruroj kaj piedoj (kun brakoj)
Kial selekti tiujn partojn de korpo por santeni la renojn tra ekzercado?
?iuj ?in-kanaloj, kiuj povas efike santeni la renojn tra ekzerci, tute rondiras tra tiuj partoj de la korpo.
Tiuj partoj de la korpo povas relative facile fleksi?i kaj etendi?i dum ekzercado
Do oni povas sufi?e tiretendi muskolfibrojn kun aliaj histoj en tiuj partoj je plia dimensio kaj plia forto, kaj tiamaniere povas pli efike stimuli tieajn ?in-kanalojn kaj akupunktojn ktp..
La gravaj histoj de tiuj partoj konsistas el la jenaj:
la muskolo, tendeno, sangujo kaj ?in-kanaloj ktp..
La muskolo konsistas el la lumbomuskolo, abdomenomuskolo , pugmuskolo (perinemuskolo), femurmuskolo krurmuskolo kaj piedmuskolo, kiuj estas la primara materialbazo ekmovi kaj subteni diversan agadon kaj movado de la korpo, kiuj lan?as la efikojn santeni kaj tonikumi la renojn kaj ekfunkciigas iliajn efikmekanismojn.
La gravaj ?in-kanaloj en tiuj histoj:
这些组织中的重要经络
ren-?in-kanaloj（肾经）,
du-?in-kanalo（督脉），
renmai-?in-kanalo（任脉）,
urin-vezik-?in-kanalo（膀胱经）.
(kun aliaj ?in-kanaloj nerekte rilate la renojn, 还有其他与肾有间接关系的经络)
Kial selekti tiujn ?in-kanalojn por santeni la renojn tra ekzercado?
?ar tiuj ?in-kanaloj havas pli intimajn rilatojn rekte kun la renoj, kvankam ekzistas multaj ?in-kanaloj aliaj en korpo.
Renmai-?in-kanalo （任脉）estas la kunfluejo de ?iuj jin-?in-kanaloj de homkorpo (全身阴经) kaj plie kruci?as kun ren-?in-kanalo（肾经）?e iu punkto. Do renmai-?in-kanalo havas la intiman rilaton kun la renoj, speciale je ren-jin-o (肾阴) kaj helpas la renojn funkcii bone.
Du-?in-kanalo estas la kunfluejo de ?iuj jang-?in-kanaloj de homkorpo(全身阳经) kaj kruci?as kun ren-?in-kanalo ?e iu punkto. Plue bran?oj de du-?in-kanalo rekte konektas la renojn, cerbon kaj spinmedolon . Do du-?in-kanalo havas la intiman rilaton kun la renoj, speciale je ren-jang-o (肾阳) kaj helpas la renojn bone funkcii kiel seksi kaj generi ktp..
Ren-jin-o (肾阴) estas origino aǔ iniciatinto de la tutkorpaj jin-oj, kiun T?M nomis origin-jin-o（元阴）.
Ren-jang-o (肾阳) estas origino aǔ iniciatinto de la tutkorpaj jang-oj, kiun T?M nomis origin-jang-o（元阳）.
Do ni povas percepti la intimajn rilatojn inter la renoj kaj la gravaj ?in-kanaloj (renmai-?in-kanalo , du-?in-kanalo), ke ili sinergie mastras la tutakorpajn jin-jang-ojn (全身阴阳).
Urin-vezik-?in-kanalo (膀胱经) estas ?in-kanalo (经络)de la urin-veziko (膀胱).
Kian rilaton kun la renoj havas la urin-veziko laǔ T?M?
Laǔ T?M, la urin-veziko havas la rilaton de ekstera?-interna?o kun la renoj, ke la urin-veziko apartenas al la ekstera?o kaj la renoj al la interna?o. Unuflanke tiu rilato indikas la anatomie najbaran lokon de la du organoj kaj aliflanke signifas la intiman koneksecon je iliaj fiziologiaj funkciojn, ke ili ambaǔ kunligi?as kaj kunlaboras intime per la sistemo de ?in-kanaloj por plenumi komunajn taskojn.
Do renmai-?in-kanalo（任脉）,du-?in-kanalo （督脉）kaj urin-vezik-?in-kanalo （膀胱经）havas tiel intimajn rilatojn kun la renoj, ke kiam oni stimulas koncernajn akupunktojn de la tri ?in-kanaloj, ili povas akiri la efikon santeni aǔ tonikumi la renojn.
Gravaj akupunktoj de ili intime rilataj al la renoj:
这些经络中与肾脏关系密切的重要穴位
el ren-?in-kanalo（肾经）: yongquan (涌泉穴), rangu (然谷穴), taixi (太溪穴), dazhong (大钟穴), shuiquan (水泉穴), zhaohai (照海穴), fuliu (复溜穴) ktp..
el du-?in-kanalo（督脉）: mingmen (命门穴) ktp..
el renmai-?in-kanalo（任脉）: guanyuan (关元穴), qihai (气海穴), shenque (神阙穴) ktp..
el urin-vezik-?in-kanalo（膀胱经）: shenshu (肾腧穴) ktp..
Kial selekti tiujn akupunktojn por santeni la renojn tra ekzercado?
Akupunkturie ren-?in-kanalo（肾经）havas 27 akupunktojn, du-?in-kanalo（督脉）28 akupunktojn，renmai-?in-kanalo（任脉）24 akupunktojn, kaj urin-vezik-?in-kanalo（膀胱经）67 akupunktojn.
Tiuj diferencaj ?in-kanaloj respektive posedas siajn funkciojn kaj interkruci?as ie, interfluante kaj interinflui?ante.
?iuj akupunktoj en la sama ?in-kanalo tute havas analogiajn funkcirolojn, sed ofte kun diferencaj efikecoj kaj karakteroj. Akupunkturistoj sennombre aplikadis tiujn akupunktojn en kliniko kaj definitive resumis iliajn diferencajn efikecojn kaj karakterojn.
Do la supremenciitaj akupunktoj estas ofte rekomenditaj en multaj medicin-literaturoj de T?M pro iliaj elstaraj efikecoj en tiu flanko.
Baza efikmekanismo.
有效性的基本机理
Pri baza efikmekanismo de ekzercado,MM havas siajn kompletajn seriojn da scioj kaj teorioj.
Ekzercado povas rekte plifortigi funkciojn de la koro, kio pozitiv-retrokulpe malreduktas la kapablon por la koro plimulte eksporti sangon al ?iuj organoj kaj histoj, kiu nutras kaj subtenas ilian movadon. Tiamaniere ekzercado povas funkcii por santeni la korpon,samtempe reduktante a? evitante malsanojn rilate la koron ktp..
Ekzercado povas rekte plifortigi funkciojn de la spir-sistemo, kio pozitiv-retrokulpe malreduktas la kapablon por la pulmoj plimulte enspiri kaj elspiri aeron, kio utilas por santeni la pulmojn ,samtempe reduktante a? evitante malsanojn rilate la pulmojn ktp....
Ekzercado povas rekte plifortigi funkciojn de la digest-sistemo, plibonigante ?ian digestadon kaj sorbadon de man?ita?oj kaj nutra?oj, kiuj provizas sufi?an energion kaj subtenon al movado de organoj kaj histoj.Tiamaniere ekzercado povas santeni kaj vigligi la korpon
Ekzercado anka? povas rekte aktivigi sangofluan cirkuladon, kio lan?as seriajn varii?ojn en ?iaj biokemiaj kompona?oj,kiuj utilas bonecajn metabolojn de la glukozo kaj lipido, kaj plifortigas la imunecon, kio povas efiki kontra? multaj malsanoj.
Tiu baza efikmekanismo de ekzercado jam fari?as ortodoksaj scioj de MM kaj estas ?enerale agnoskitaj de nuntempaj popoloj.
Tamen T?M havas aliajn sciojn pri la efikmekanismo de ekzercado, kiuj malfermas al ni unu fre?novan sci-regneton.
Laǔ T?M,ekzerci iun parton de korpo povas fari ?ian muskolon jen stre?ata kaj jen malstre?ata, kio ludas la gravan rolon por lan?i a? ekmovi efikmekanismojn por santeni kaj tonikumi la korpon kun la renoj .
En tiu proceso, forto generata dum ekzercado kunpremas, stimulas kaj vigligas muskolfibrojn kaj diversajn histojn en la muskoloj, kiel tendenojn, sangujojn, ?in-kanalojn （经络）ktp..
La? T?M, ?in-kanaloj ludas la elstarajn rolojn en tiu proceso.
?ar ?iu zangfu-organo havas sian propran ?in-kanalon,kiel la renoj havas la ren-?in-kanalon, la koro la kor-?in-kanalon, la hepato la hepat-?in-kanalon ,la pulmoj la pulm-?in-kanalon，la lieno la lien-?in-kanalon ktp..
Alivorte ?iu ?in-kanalo apartenas al sia zangfu-organo kaj funkcias ?efe por ?i.
La ?in-kanaloj havas la jenajn funkciojn .
Ili intime konektas diferencajn zangfu-organojn kaj koncernajn histojn kvazaǔ unu grandan bioret-sistemon(生物网状系统) en homkorpo.
En tiu sistemo,diversaj bioinformoj intersendi?as kaj ci-sango interfluas: tio bone nutras ?iujn zangfu-organojn kaj histojn ,aktive subtenante ilin funkcii bone .
Alivorte la ?in-kanala sistemo influas la zangfu-organojn rekte kaj efike , ke se la sistemo funkcias vigle, la zangfu-organoj sekve funkcias forte kaj bone.
Anka? tiu sistemo funkcias por re?ustigi interrilatojn kaj interinfluojn de ?iuj zangfu-organon kaj histoj, plue unuigante ilin kiel la harmonian organismon.
Aliflanke diversaj sanecoj kaj viglecoj de tiuj zangfu-organoj kaj histoj reflekti?as en la sistemo konstante.
Dum ekzercado, oni neeviteble kunpremas, stimulas kaj vigligas la diversajn histojn kiel muskolfibrojn ktp., kio povas aktivigi koncernajn ?in-kanalojn kaj iliajn akupunktojn,vigligante ilian ?in-ci-on (经气), kia efiko similas al tiu de la akupunkturo aǔ masa?o.
La? la teorio de la akupunkturologio, bonece re?ustigi aǔ vigligi funkciojn aǔ statojn de iuj ?in-kanaloj signifas re?ustigi aǔ vigligi tiujn de zangfu-organoj rilate al la ?in-kanaloj, kio estas la primara kaj grava teoribazo por ekzercado santeni zangfu-organojn kiel la renojn ktp..
Krome tiu ekzercado povas fortigi kaj akceli ci-sangan cirkuladon en la parta a? tuta korpo, kaj tio anka? utilas por santeni kaj tonikumi zangfu-organojn.
Por santeni la renojn, oni devas selekti aǔ dezajni raciajn ekzercojn intime rilate la renojn aǔ ren-?in-kanalojn, kiuj povas trafe santeni kaj tonikumi la renojn.
Do laǔ tiu teoripenso, ni esploru rilatojn inter ekzercado kaj ekzercataj partoj (de korpo), tiujn inter la partoj ekzercataj kaj tieaj muskoloj , tiujn inter la muskoloj kaj ?in-kanaloj en ili , tiujn inter la ?in-kanaloj kaj iliaj akupunktoj .
Laǔ tiu teoripenso, se iu ekzerco povas santeni la renojn, movoj de la ekzerco povas definitive stimuli kaj vigligi akupunktojn de ren-?in-kanaloj, aǔ aliajn akupunktojn rilate la renojn intime.
Plue makrovide se iu ekzerco povas santeni la renojn, ?i certe agadas sur la parton de korpo, kie ekzistas akupunktoj de ren-?in-kanaloj aǔ aliaj akupunktoj intime rilate la renojn.
Do la muskolo estas unu ?efa celo rekte ekzercata.
Krome la ?in-kanalo estas unu fokusa celo rekte stimulata.
Do kiam ni interligas la?vice la supremenciitajn koncernajn enhavojn, ni povas klare vidi la jenajn koneksajn rilatojn:
Iuj partoj ekzercataj de homkorpo
--- muskoloj de tiuj partoj ekzercataj ktp.
---?in-kanaloj (kaj aliaj histoj) en tiuj muskoloj
--- akupunktoj en tiuj ?in-kanaloj
---?in-ci-o ( 经气) en tiuj akupunktoj (a? ?in-kanaloj)
--- la renoj kun koncernaj zangfu-organoj.
Do tiuj influfaktoroj kaj iliaj sekundarec-koneksaj rilatoj eble estas kernoj de la efikmekanismoj por ekzercado santeni kaj tonikumi la renojn kun la tuta korpo.
Tiuj asertoj bazi?as sur la teorioj de ?in-kanaloj, ci-sango kaj zangfu-organoj de T?M.(经络、气血、脏腑)
Jene konkrete rekomendi?as la ekzercoj kun la aliaj metodoj santeni kaj tonikumi la renojn.
Por ?iu ekzerco, ?ia agmaniero (pozoj , movoj, movserioj a? aglerta?oj ktp.) kaj efiko kun efikmekanismo estas la ?efaj partoj. Post ol oni klare konas agmanieron de iu ekzerco, ili povas la?norme fari kaj akiri bone efikon. Post ol oni klare konas efikon kun efikmekanismo de iu ekzerco, ili povas havi firman konvinkon por persiste fari la ekzercon.
分享到：